Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümünden Yeni Bir TÜBİTAK Projesi
Astronomi ve Uzay Bilimleri Öğretim Üyesi Doç. Dr. Funda Bostancı Güver'in "Sonrasında Uzun Süreli Işıma Evresi Gösteren Gama Işını Patlamalarının Araştırılması ve Detaylı İncelenmesi" başlıklı projesi TÜBİTAK-1001 programından destek kazanmıştır.
Gama ışını bandında evrenin en parlak olayları olan gama ışın patlamaları (Gamma Ray Bursts, kısaca GRB’ler), öncü gama ışını yayılım süreleri özelliklerine göre genellikle kısa (<2 sn) ve uzun (>2sn) patlama olarak sınıflandırılır. Kabul edilen projede, öncü patlama süresi itibarı ile kısa GRB olarak belirlenmesine rağmen, hemen sonrasında tayfsal olarak daha düşük enerjili ancak uzun süreli ışıma evresi (extended emission, kısaca EE) gösteren olaylar araştırılacaktır. Yeni bir grup olarak sınıflandırılan bu olayların verileri tayfsal gecikme ve tayf modellemesi gibi detaylı incelenmelerine ek olarak, bu proje ile ilk kez gerçekleştirilecek olan detaylı zamanlama yöntemleri ile incelemelere de tabii tutulacaktır. Bu sayede kara deliğe dönüşmeden önce ışıma yapabilen nötron yıldızlarından beklenen periyodik veya periyodiğe yakın salınımlar bulundurup bulundurmadıkları ilk kez araştırılacaktır. Elde edilen sonuçlar ışığında EE gösteren GRB’lerin karakteristik tayfsal ve zamansal özellikleri en kapsamlı şekilde ortaya konulacaktır. Benzer incelemeler EE göstermeyen GRB verilerine de uygulanıp EE evresini meydana getiren süreçler irdelenecek, gizemini hala korumakta olan öncü ışımaya dair yeni ipuçları araştırılacaktır.
Bütçesi yaklaşık 266 bin TL olan proje kapsamında 1 Doktora, 1 Yüksek Lisans ve 1 Lisans öğrencisi olmak üzere 3 bursiyer desteklenecektir.
Bu proje, 2019/2 döneminde İstanbul Üniversitesi araştırmacıları tarafından desteklenmesi talebiyle TÜBİTAK'a sunularak kabul edilmiş 1001 kodlu üç projeden biri olduğu gibi, bu dönemde desteklenmesi uygun görülen tek Matematik-Fizik Araştırma Grubu projesidir.