Astronomi ve Uzay Bilimleri Öğretim Üyesi Doç.. Dr. Esma Yaz Gökçe’nin "Kümelerin Yeni Parametreleri ve Kayıp Açık Kümelerin Peşinde "başlıklı projesi TÜBİTAK-1001 programından destek kazanmıştır.
2019 yılı 2. döneminde "1001-Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı" kapsamında sunulan 120F072 numaralı ve "Kümelerin Yeni Parametreleri ve Kayıp Açık Kümelerin Peşinde" başlıklı projenin desteklenmesi TÜBİTAK tarafından uygun görülmüştür. Proje çalışması, Ege Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri’nde görev yapan Prof. Dr. Melike AFŞAR birlikte yürütülecektir.
Açık kümeler, Galaktik diskin, yıldız oluşum ve evriminin araştırılmasında önemli astronomik kaynaklardandır. Açık kümedeki yıldızlar gençtir. Küme içindeki yıldızlar kabaca aynı zamanda, aynı kimyasal bollukta ve aynı uzaklıktadır. Bu ortak özellikleri olması işleri kolaylaştırdığından onların çalışılmasını cazip kılmaktadır. Ancak, bu kaynaklar uzun yıllardır çalışılmasına rağmen hala açık problemleri bulunmaktadır.
Bu proje, birden fazla probleme cevap arayışı içinde olunacaktır. Bunlardan birisi, varlığını bildiğimiz açık kümelerin sayısı, olması beklenen açık küme sayısına göre çok azdır. Proje kapsamında kayıp açık kümelerin izi sürülecektir. Günümüzdeki kaliteli, elektromanyetik tayfın değişik bölgelerinde robotik gözlemlerle elde edilen çok büyük boyutlardaki veriler hassas sonuçların üretilmesini sağladığı gibi yeni istatiksel yöntemlerin bu alanda kullanılmasını sağlamıştır. Projede, bu istatistiksel yöntemler test edilecekdir. Yeni kümeler ve kümelerin üye yıldızları bu istatistiksel yöntemlerden itibaren bulunacaktır. Bilinen, aday ve yeni bulunacak açık kümelerin parametreleri hassas bir şekilde hesaplanması planlanmaktadır. Projede çok büyük veri tabanı elde edilecek ve günlük literatürdeki gelişmeler takip edilecek bir yazılım yazılacaktır. Projede açık kümelerin dinamiği de incelenecektir. Ayrıca projede açık kümeler için yeni bir sınıflama önerilecektir. Proje sonunda elde edilecek büyük katalog web sayfasında ve veri tabanlarnda paylaşılacaktır. Ayrıca, proje sonrasında da web sayfası güncel tutulması planlanmaktadır. Önerilen projenin süresi 30 aydır. Proje kapsamında, bir doktora sonrası ve iki doktora öğrencisi desteklenecektir.
Proje Yürütücüsü: Doç. Dr. Esma YAZ GÖKÇE
Araştırmacı: Prof. Dr. Melike AFŞAR